در رویداد برسام‌تک و انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر مطرح شد

همه باهم برای توسعه صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر. نشست تخصصی مدیران‌عامل و مدیران سرمایه‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر عضو انجمن VC  با میزبانی هلدینگ سرمایه‌گذاری خطرپذیر برسام‌تک روز دوشنبه 19 آذر ماه سال 1403 برگزار شد.

به گزارش آژانس خبری آیدیا، فعالان اکوسیستم در این نشست (رویداد برسام‌تک) به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در مقطع کنونی پرداخته و تلاش کردند در این نشست، به انتقال تجربه و دانش‌افزایی بپردازند.

مشکلات با همکاری حل می‌شود 

سخنران نخستین در ابتدای این نشست، محسن صدری، مدیرعامل برسام تک و عضو کمیسیون سرمایه‌گذاری شرکت‌های خطرپذیر بود. او با ابراز خوشحالی از استقبال زیاد فعالان اکوسیستم از نشست فوق، گفت: استقبال از این نشست، نشان می‌دهد که همه فعالان شوق زیادی به فعالیت و تلاش در این حوزه دارند.

صدری، علت شکل‌گیری جلسه را چنین توضیح داد: ما همیشه به عنوان انجمن وی‌سی شناخته می‌شدیم و پیش از این که در هیئت مدیره انجمن باشیم، انتقادهایی به انجمن وارد می‌کردیم چراکه معتقد بودیم انجمن به شکل منظم رشد نمی‌کند. ما فکر می‌کردیم صندوق‌ها در انجمن پیشرو هستند و وی‌سی‌ها به اندازه آن‌ها، چابک نیستند. اتفاق مبارک این بود که با حضور افرادی مانند آقای نیری در دوره جاری، کمیسیون‌های تخصصی شکل گرفت و ما به عنوان شرکت‌های عضو کمیسیون وی‌سی، محسوب شدیم. پس از این بود که تازه متوجه شدیم کار در انجمن تا چه اندازه می‌تواند دشوار باشد.

مدیرعامل برسام که معتقد بود هدف انجمن و گردهمایی مذکور، ارتباط بیشتر میان اعضای انجمن است، این فعال حوزه نوآوری همچنین اظهار کرد: به نظر می‌رسد ایجاد کمیسیون‌ها منجر نشده اعضا از یکدیگر دور شوند بلکه سبب شده که فعالان صنفی متوجه شوند چه راهی پیش رو دارند و باید چه اقداماتی انجام دهند. متاسفانه، آنچه که در صنف ما محسوس است این که صنف منتظر است که فرد یا افرادی گره‌ها را باز کنند. مشکلات ما در دل همکاری‌های مشترک حل می‌شوند.

فعالیت صنفی را تمرین کنیم 

محمدحسین سجادی نیری، مدیرعامل تکنوتجارت، دومین سخنران این نشست (رویداد برسام‌تک) بود او که معتقد بود کمیسیون‌ها باید تلاش بیشتری برای تعامل با سیاست‌گذار کنند، اظهار کرد و گفت: «در حال حاضر ابزاری به نام کارگروه شورای دانش‌بنیان وجود دارد که در آن مشکلات فعالان با حضور شش معاون از وزارت‌خانه‌های مرتبط به مسائل مطرح می‌شود.» 

نیری که باور دارد انجمن باید با فعالیت جدی‌تر در بخش‌های تنظیم‌گری، قدرت رایزنی به دست آورد، همچنین بیان کرد: انجمن تلاش دارد که با همت شما عزیزان در بخش‌های مختلف تنظیم‌گری، قدرت رایزنی خود را افزایش دهد. امیدوارم که در آینده ضعف‌های ما کاهش یابد و به کمک شما عزیزان، موضوعات را با چرخش فراکمیسیونی رفع و رجوع کنیم. در همین جلسه عزیزانی از بخش‌های مختلف اکوسیستم حضور دارند و من این مساله را به فال نیک می‌گیرم.

این که جلسه‌های فراکمیسیونی برگزار شود و در این جلسه‌ها لایه‌های مختلف مدیران، مدیران سرمایه‌گذاری و معاونان سرمایه‌گذاری بحث‌های مربوط به شبکه‌سازی در راستای همکاری‌های بیشتر مدیران سرمایه‌گذاری و همچنین مشکلات اکوسیستم را دنبال کنند، هم‌افزایی ایجاد می‌شود چراکه در بسیاری موارد تاثیر این افراد در سازمان از مدیرعامل بیشتر است. به همین دلیل هم هست که معتقدم ما باید به کمک همدیگر، کار صنفی را تمرین کنیم و تلاش کنیم در این عرصه، فعال‌تر باشیم.

در انجمن به انتقادها گوش می‌کنیم 

عباسعلی کارشناس، دبیر و عضو هیئت مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر، با اشاره به این که حدود یک سال از زمانی که آن‌ها انجمن را تحویل گرفته‌اند می‌گذرد بیان کرد: در این یک سال، رویکرد انجمن به بسیاری از موضوعات بازسازی شده است. نظرهای متفاوت اعضای مختلف انجمن در این یک سال به انجمن کمک کرده است.

کارشناس یادآوری کرد: ما در انجمن هر زمان نظری به ما ارائه شده، آن را با دیده جان گوش کردیم و از آن استقبال هم کردیم. این هم‌افزایی، دقیقاً معنای کار انجمنی و صنفی است که در آن، همه باید به یکدیگر کمک کنند.  

دبیر انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر همچنین بیان کرد: ما در انجمن به جای این که کمیسیون‌ها را به شکل کارکردی دسته‌بندی کنیم، تصمیم گرفتیم انجمن را به واسطه اعضا دسته‌بندی کنیم و تا اینجا هم خوب نتیجه گرفتیم.  

کارشناس در پایان توضیح داد: ما در انجمن امسال سعی کردیم همزمان از منظر محتوا و داده‌، گزارش خود را نسبت به سال گذشته، ارتقا دهیم. تا این لحظه هم بازخوردهای خوبی از گزارش سالانه خود گرفته‌ایم. سیاست‌گذار و همچنین مجری قوانین، بازخوردهای خوبی به ما داده‌اند و با همکاری اعضای محترم تصمیم داریم سال آینده، این گزارش را با شاخص‎‌های تخصصی‌تری جمع‌آوری کنیم تا بتوانیم گزارش کامل‌تری داشته باشیم.

انتقال تجربه داشته باشیم

سید شهاب‌الدین حسن‌زاده، معاون مدیرعامل درصا، صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر فولاد مبارکه ضمن ابراز خوشحالی از حضور در جمع فعالان اکوسیستم توضیح داد: فعالیت صنفی، به شکل نمایشی شکل نمی‌گیرد. هر چقدر اعضای یک انجمن دغدغه‌های مشترک داشته باشند، فعالیت بهتری هم خواهند داشت و چنانچه دغدغه مشترکی بین اعضا وجود نداشته باشد، انجمن و صنف به وجود نمی‌آید. مثلاً ما در فولاد مبارکه دغدغه اعتبار مالیاتی داریم اما اغلب همکارهای ما در اکوسیستم چنین دغدغه‌ای ندارند. البته ما امیدوار هستیم همکاران ما هرگز چنین تجربه‌ای نداشته باشند اما آنچه مهم است انتقال تجربه شرکت‌های مختلف به یکدیگر است.

حسن‌زاده که معتقد بود هر یک از تجربه‌های شرکت‌های مختلف با صرف هزینه‌های سنگینی به وجود آمده است و به همین دلیل شرکت‌ها باید این تجربه‌ها را در اختیار هم دیگر قرار دهند، ادامه داد: شرکت‌ها نباید با بخل‌ورزی، این تجربه‌های مفید را از دیگران دریغ کنند. بنابراین می‌خواهم تجربیات و یافته‌های خود را در این مسیر به اشتراک بگذارم.

آن چه به نظر من قابل انتقال است عبارت از دو تجربه می‌شود؛ یکی از این تجربه‌ها تبدیل شرکت سرمایه‌گذای خطرپذیر به شرکت سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی بود.  تجربه دیگر هم آن که ما انواع قراردادهای سرمایه‌گذاری را تجربه کرده‌ایم و قراردادهایی از جنس افزایش سرمایه و احتساب سهام داشته‌ایم. ما چهار تیپ قرارداد بر اساس ورژن‌های قبلی عوض کردیم و این تنوع قرارداد و تکرار شدن آن‌ها به  تیم سرمایه‌گذاری ما دانش زیادی اضافه کرده است.

بانک رزومه ایجاد شود

فائزه سجادیان، مدیر سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکت تکنوتجارت نیز با تاکید بر ضرورت وجود انتقال تجربه در اکوسیستم توضیح داد: من هم با همه دوستانی که از انتقال تجربه صحبت کردند، موافق هستم. درخواست من از انجمن آن است که سازوکاری برای انتقال تجربه ایجاد شود تا بتوان درباره مسائل مختلف مشورت کرد. من پیشنهاد می‌دهم که انجمن یک بانک رزومه کارشناسان وی‌سی داشته باشد.

طرفدار تعامل بیشتر هستیم

محبوبه علمیه، مدیرعامل سیویسی پاسارگاد یکی دیگر از افرادی بود که در این نشست حضور داشت؛ او سخنان خود را چنین آغاز کرد: ما اولین سیویسی هستیم که با استفاده از ظرفیت ماده 18 قانون جهش با سهامداری صندوق نوآوری و بانک پاسارگاد ایجاد شد.

او با تاکید بر ضرورت ایجاد هم‌افزایی بیشتر میان اعضای انجمن افزود: افزایش تعامل و هم‌افزایی بین اعضای انجمن برای ما بسیار مسرتبخش خواهد بود و امیدوار هستیم که سهمی در برگزاری جلسه‌های آتی انجمن داشته باشیم.

پل ارتباطی فعالان و سیاستگذار

اعظمی که به نمایندگی از مرکز پژوهش‌های مجلس در این جلسه حضور یافته بود با استقبال از ایده برگزاری جلسه به منظور ایجاد هم‌افزایی میان فعالان اکوسیستم خاطرنشان کرد: گروهی با نام «توسعه فناوری صنایع دانش‌بنیان» در مرکز پژوهش‌های مجلس وجود دارد؛ این گروه تلاش دارد که پل ارتباطی میان فعالان اکوسیستم این حوزه با نهادها و همچنین سیاستگذار باشد.

او همچنین ادامه داد: هدف دیگر این گروه آن است که در حوزه‌های مختلف سیاستگذاری و بازنگری در این سیاست‌ها، نقش پلی میان فعالان و کنشگران حوزه‌های مختلف دانش‌بنیان با حاکمیت برگزار کنیم. این جلسه‌ها هم فرصت خوبی است تا جان کلام فعالان اکوسیستم را متوجه شویم و با درک راهبردهای مختلف، یک بسته سیاستی یا نظارتی کاربردی ایجاد کنیم.

قفل شدن قانون جهش تولید دانش‌بنیان توسط بانک مرکزی

حسن زالی، مدیرعامل سیویسی گروه مالی سپهر صادرات که یکی دیگر از سخنران این نشست (رویداد برسام‌تک) بود که وضعیت اکوسیستم کشور را با برخی از رقیب‌های کشور مقایسه کرد و ادامه داد: کشورهای رقیب مانند عربستان و امارات از نظر ساز و کار عملیاتی و سیاستگذاری با ایران متفاوت هستند و همچنین بهره‌وری بیشتری دارند.

در سال 2022 ارزش سرمایه‌گذاری‌های این حوزه در کشور عربستان معادل حدود 9 میلیارد دلار بوده است و حتی کشورهایی مانند لبنان و ترکیه هم از ما سبقت گرفته‌اند چراکه شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر بانکی و دولتی توسط بانک مرکزی قفل می‌شوند و این نکته‌ای است که صندوق نوآوری و شکوفایی هم به آن اذعان دارد.

این فعال اکوسیستم یادآوری کرد: در حال حاضر سهم شرکت‌های دانش‌بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان در جی‌دی‌پی کشور حدود 2.7 درصد است. بنا بر برنامه هفتم توسعه قرار است که این عدد به هفت درصد برسد؛ اما نیل به این عدد با وجود رویکردهای حاضر، غیرممکن است. در سال‌های اخیر، ریسک‌های سرمایه‌گذاری بسیار زیاد شده‌است. در این شرایط نمی‌توانیم در اقتصاد بین‌الملل اثربخش باشیم و فرصت رقابت در اقتصاد جهانی را از دست خواهیم داد؛ چراکه فضای بین‌المللی بسیار رقابتی شده‌است.

منتظر دولت نمانیم

رضا باقری، عضو هیئت مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر در رویداد برسام‌تک بعد از این که از همه حاضران خواست چنانچه علاقه‌مند به فعالیت بیشتر در انجمن هستند، اعلام آمادگی کنند، گفت: ما در انجمن کمیسیون توسعه شرکت‌های خطرپذیر را شکل داده‌ایم تا بتوانیم اقداماتی مانند انتقال تجربه، تاثیرگذاری بر سیاستگذار و بهبود محیط کسب و کار را به ثمر برسانیم.

باقری افزود: ما ظرفیت محدودی برای تجربه داریم برای همین نباید این تجربه‌ها را از یکدیگر دریغ کنیم. روحیه نتیجه‌گرا آن چنان دور از تصور نیست چراکه کمتر پیش می‌آید که شرکت‌های ویسی استاندارد از نتیجه کار خود انتفاعی نبرند. درست است که نیت همه فعالان کمک به فضای اکوسیستم است اما اگر قرار باشد که انتفاع اقتصادی را از اکوسیستم ویسی حذف کنیم، کارکردهای این سیستم از بین می‌رود و دیگر کسی وارد آن نمی‌شود؛

ما باید بتوانیم به شرکت‌های مختلف ثابت کنیم که می‌توانیم نسبت به بازارهای راکدی مانند مسکن ارزش‌افزوده بیشتری برای شرکت‌ها ایجاد کنیم. من از یک سال گذشته تنها از مجاری شرکت‌های خصوصی توانسته‌ام 10 میلیون دلار پول به شرکت‌هایی که با آنها در ارتباط بوده‌ام وارد کنم اما بخش دولتی با همه وعده‌ها، چنین بودجه‌ای در اختیار ما نگذاشته‌است.

تجربه‌های بد، راهگشا هستند

تمرکز بر تامین مالی